ISO/IEC 17025:2005 LABORATUAR AKREDİTASYON YETERLİLİK BELGESİ
Deney ve Kalibrasyon Laboratuarlarının Yeterliligi İçin Genel Şartlar; ISO 17025
Deney ve Kalibrasyon Laboratuarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar Standardı,
Mayıs 2000 tarihinde Türk Standartları Enstitüsü tarafından yayınlanmıştır. Bu standart,
yerine geçtigi ISO/IEC Kılavuz 25 ve EN 45001’in uygulamalarından elde edilen tecrübeler
sonunda hazırlanmıştır. ISO 17025, kalite sistemi çalıştırdıklarını, teknik olarak
yeterli olduklarını ve geçerli teknik sonuçları üretebildiklerini göstermek isteyen
deney veya kablirasyon laboratuarının yerine getirmesi gereken bütün şartları içermektedir.
ISO 17025 standardı beraberinde akreditasyon kavramını getirmektedir. Laboratuar
yeterlilikleri akreditasyon kuruluşları tarafından akredite edilir.
Akredite laboratuar olmanın avantajları; Laboratuar akreditasyonu, teknik yeterliliğin
güvenilir bir göstergesidir. Aynı zamanda ulusal ve uluslararası anlamda yeterliliğin
resmi olarak tanınması anlamına gelir. Müşterilere güvenilir deney ve kalibrasyon
hizmetlerini belirleme ve seçmede kolay bir yöntem sunar. Akredite laboratuarlar
tarafından düzenlenen rapor ve sertifikalar uluslararası kabul görmektedir.
Laboratuar teknik yeterliliği; Laboratuarların teknik yeterlilikleri pek çok faktöre
bağlıdır. Bu faktörlerin bazıları:
- Laboratuar personelinin vasıfları, eğitim durumu ve tecrübesi,
- Deney/ölçüm donanımının teknolojik durumu ve kalibrasyonu,
- Numune alma metodlarının uygunluğu,
- İstenen sonucu veren nitelikte deney metotlarının laboratuarda kullanılabilirliği,
- Ulusal/uluslararası ölçüm standartlarına olan izlenebilirlik,
- Etkin kayıt ve rapor sunma sistemi,
- Deney/ölçüm tesislerinin niteliği.
ISO 17025 akreditasyon belgesini kimler alabilir?
ISO 17025 belgesi standardı, deney veya kalibrasyon hizmeti veren bütün kuruluşlara
uygulanabilir. Bu kuruluşlar birinci taraf, ikinci taraf ve üçüncü taraf durumundaki
laboratuarları, inceleme ve ürün belgelendirme işlemlerinin bir parçası olarak deney
veya kalibrasyon hizmeti veren laboratuarları kapsar.
Birinci taraf Laboratuarlar : Üreticinin Laboratuarları
İkinci taraf Laboratuarlar : Müşteri Laboratuarları
Üçüncü taraf Laboratuarlar: Bağımsız Laboratuarlar
Bu standart, personel sayısına ve deney veya kalibrasyon faaliyetlerinin kapsamına
bakılmaksızın bütün laboratuarlara uygulanabilir. Laboratuar, bu standart tarafından
kapsanan bir veya birden fazla faaliyeti yürütmüyorsa numune alma yeni metotların
tasarımı ve geliştirilmesi gibi, bu hususlarla ilgili maddelerdeki şartlar uygulanmaz.
Bu standart laboratuarların faaliyetleri ile ilgili düzenleyici kurallara ve güvenlik
şartlarına uygunluğu kapsamaz. Örnek: Çevre güvenliği, iş güvenliği.
ISO 17025 Akreditasyon Belgesi Standardının Genel Amacı
ISO 17025 belgesi standardı, diğer yönetim sistemi standartları gibi bir amaç doğrultusunda
hazırlanmıştır. Genel amaç yapılan deney ve kalibrasyon sonuçlarının güvenilirliğini
sağlamaktır.
ISO/IEC 17025’in Yararları
Etkin bir ISO/IEC 17025 Yönetim Sisteminin sağladığı yararlar şunlardır:
- Spesifik test alanlarında kanıtlanmış yetkinliklere haiz laboratuarların resmen
tanınması,
- Laboratuarların test tekrarı ve değerlendirmelerinin bertaraf edilmesi veya azaltılması,
- Test laboratuar standartlarının ve durumunun güncel kılınması,
- Akredite laboratuardan çıkan test sonuçlarının iç pazar ve uluslararası pazarlarda
kabul görmesi,
- Karşılıklı tanınma anlaşmalarında akreditasyon tarife dışı engelleri ortadan kalkmasına
da katkı sağlaması,
- Kapasite üzerine olumlu etki sağlaması,
- Saygınlık ve ticari üstünlük,
- Üçüncü taraflar tarafından tanınması nedeniyle laboratuvarın tek bir denetimden
geçmesini sağlayarak çoklu denetimleri önlemesi,
- Deneylerin kalite düzeylerinin artması,
- Kalitenin sürekliliğini ve güvenilirliği disiplin altına alması,
- Güvenilirliğin artması,
- Müşteri memnuniyetinin artması,
- Personelin teknik yeterliliğinin artması,
- Cihaz ve teçhizatın sürekli bakımı ve kontrolü,
- Kaynakların iyileştirilmesi,
- Çevre ile dost faaliyetlerin başlaması,
- Çalışanların yetki ve sorumluluklarının belirlenmiş olması.